Waterstoffluoride, fluorwaterstofzuur of vloeizuur is een zeer corrosief zuur met als brutoformule HF. Wanneer waterstoffluoride in water oplost wordt de oplossing fluorzuur genoemd.
In tegenstelling tot de andere waterstofhalogeniden is waterstoffluoride een zwak zuur. Dit heeft te maken met het feit dat HF-moleculen waterstofbruggen vormen, waardoor ze in lange ketens aan elkaar geregen worden. In lagere concentraties bemoeilijkt dit proces de ionisatie.
Bij hogere concentraties vormen fluoride-ionen met intacte HF-moleculen bifluoride-ionen (HF2−), die zeer stabiel zijn en een ongewoon sterke waterstofbinding vertonen. Hierdoor gedraagt waterstoffluoride zich bij hogere concentraties meer als een sterk zuur.
Toepassingen
In geconcentreerde oplossingen van waterstoffluoride kan vrijwel ieder anorganisch oxide worden opgelost. De oplosbaarheid van de oxiden kan toegeschreven worden aan het feit dat zowel het anion (in de vorm van water) als het kation (in de vorm van een polyfluorcomplex) van het oxide niet vrij in de oplossing voorkomen. Waterstoffluoride wordt daarom veel toegepast:
- als etsmiddel in de glasindustrie (het reageert met glas – het is het enige middel waarmee borosilicaatglas kan worden afgebroken – en kan er dus niet in bewaard worden)
in de halfgeleiderindustrie
om aluminium en uranium te zuiveren
als uitgangsproduct voor fluoridehoudende stoffen (teflon, cfk’s)
als oplosmiddel van oxiden aan de oppervlakte van vliegtuigturbineonderdelen (voornamelijk nikkel-chroom, NiCr) om onder andere daarmee de kwaliteit van latere soldeerprocessen te verbeteren of coatings te strippen
als oplosmiddel in laboratoria om verschillende stoffen in oplossing te houden
In verdunde oplossingen van waterstoffluoride wordt het veelal gebruikt als velgenreiniger.
Gevarenaanduidingscode (H-code)
H300 + H310 + H330 Dodelijk bij inslikken, bij contact met de huid en bij inademing
H314 Veroorzaakt ernstige brandwonden en oogletsel.
Preventieve code (P-code)
P260 Stof/ rook/ gas/ nevel/ damp/ spuitnevel niet inademen.
P280 Beschermende handschoenen/ beschermende kleding/ oogbescherming/
gelaatsbescherming dragen.
P301 + P310 + P330 NA INSLIKKEN: onmiddellijk een ANTIGIFCENTRUM of een arts
raadplegen. De mond spoelen.
P303 + P361 + P353 BIJ CONTACT MET DE HUID (of het haar): verontreinigde kleding
onmiddellijk uittrekken. Huid met water afspoelen/afdouchen.
P304 + P340 + P310 NA INADEMING: de persoon in de frisse lucht brengen en ervoor zorgen
dat deze gemakkelijk kan ademen. Onmiddellijk een ANTIGIFCENTRUM
of een arts raadplegen.
P305 + P351 + P338 BIJ CONTACT MET DE OGEN: voorzichtig afspoelen met water
gedurende een aantal minuten; contactlenzen verwijderen, indien
mogelijk; blijven spoelen.
P403 + P233 Op een goed geventileerde plaats bewaren. In goed gesloten verpakking
bewaren.
