Natriumhypochloriet 12,5%

Beschrijving

Natriumhypochloriet is het natriumzout van waterstofhypochloriet, met als brutoformule NaClO. De zuivere stof is een groen-gele vaste stof met een onaangename geur, maar meestal wordt het als oplossing in water gebruikt (bleekloog).

Toepassingen

Natriumhypochloriet wordt in het organisch laboratorium gebruikt voor oxidaties, zoals de oxidatie van alcoholen tot ketonen. In zwembaden wordt natriumhypochloriet gebruikt om het zwemwater te chloreren. Als alternatief wordt ook wel het stabielere trichloorisocyanuurzuur gebruikt. Daarnaast is natriumhypochloriet in de vorm van een 5% oplossing in water (bleekwater) ook een veelgebruikt ontsmettingsmiddel voor sanitair. In de tandheelkunde wordt een 2% oplossing gebruikt om reiniging en desinfectie te verkrijgen van het wortelkanaal tijdens endodontologische behandelingen (wortelkanaalbehandeling).

Natriumhypochloriet

Natriumhypochloriet (NaOCl) is een effectief middel voor reiniging en desinfectie. Het wordt op grote schaal toegepast voor oppervlaktereiniging, bleken, stankbestrijding en desinfectie van zwemwater.

Wanneer is (natrium)hypochloriet ontdekt?

Natriumhypochloriet heeft een lange historie. Omstreeks 1785 ontwikkelde de Fransman Berthollet vloeibare bleekmiddelen op basis van hypochloriet. Het bedrijf Javel bracht dit product op de markt en noemde het ‘liqueur de Javel’. Het werd aanvankelijk gebruikt voor het bleken van katoen. Vanwege zijn bijzondere eigenschappen werd het product al snel populair. Met hypochloriet als bleekmiddel kan bij kamertemperatuur de was worden ontdaan van vlekken. In Frankrijk staat het nog steeds bekend als ‘eau de Javel’. Ook in Nederland is natriumhypochloriet niet meer weg te denken als effectief reinigings- en desinfecteermiddel.

Wat zijn de eigenschappen van natriumhypochloriet?

Natriumhypochloriet wordt ook wel chloorbleekloog (oplossing met 150 g/l actief chloor), chloorbleekmiddel (100 g/l actief chloor) en chloorbleekwater (50 g/l actief chloor) genoemd. Voor deze vier stoffen geldt dezelfde chemische structuur: NaClO. Andere benamingen van deze stoffen zijn bleekwater en natriumhypochlorietoplossing. In de volksmond wordt natriumhypochloriet ‘chloor’ genoemd terwijl chloor (Cl2) toch een andere structuur heeft. Natriumhypochloriet bestaat uit natronloog (NaOH) waarin chloor is opgelost.

Natriumhypochloriet is een heldere, lichtgele oplossing met een kenmerkende geur. De relatieve dichtheid van hypochloriet is 1,1 (5,5% waterige oplossing). Chloorbleekloog voor huishoudelijk gebruik bevat gewoonlijk ongeveer 5% natriumhypochloriet (de pH is ongeveer 11, het heeft een irriterend effect). Meer geconcentreerde chloorbleekloog bevat 10-15% natriumhypochloriet (de pH hiervan is ongeveer 13, het effect is bijtend). Natriumhypochloriet is instabiel. Chloor verdwijnt met 0,75 gram actief chloor per dag uit de oplossing. Natriumhypochloriet ontleedt bij verhitting, bij contact met zuren en onder invloed van licht en sommige metalen, waarbij giftige en bijtende gassen, onder andere chloorgas, worden gevormd. Natriumhypochloriet is een sterk oxidatiemiddel en reageert met brandbare en reducerende stoffen. Natriumhypochlorietoplossing in water is een zwakke base. Het is niet brandbaar.

Met deze eigenschappen moet rekening worden gehouden bij het transport, de opslag en het gebruik van natriumhypochloriet.

Extra informatie